بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، طی بخشنامه ای «دستورالعملهای اجرایی عقد استصناع و عقد خرید دین» را برای اجرا به کلیه بانکهای دولتی، ‌غیردولتی، شرکت دولتی پست بانک و موسسه اعتباری توسعه ابلاغ کرد

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، طی بخشنامه ای «دستورالعمل های اجرایی عقد استصناع وعقد خرید دین» را برای اجرا به کلیه بانکهای دولتی، ‌غیردولتی، شرکت دولتی پست بانک و موسسه اعتباری توسعه ابلاغ کرد. 

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت به نقل از روابط عمومی بانک مرکزی، در این بخشنامه آمده است: براساس مصوبه یک‌هزار و یک‌صد و بیست و هشتمین جلسه مورخ بیست و پنجم تیرماه سال نود شورای پول و اعتبار مقرر شد؛ به منظور ایجاد وحدت رویه در خصوص انجام عملیات حسابداری مربوط به اعطای تسهیلات در قالب عقود مذکور در شبکه بانکی کشور و در راستای اعمال صحیح تسهیلات اعطایی یاد شده در حسابها و دفاتر مالی بانکها و مؤسسات اعتباری «دستورالعمل حسابداری عقد استصناع» و «دستورالعمل حسابداری عقد خرید دین» تهیه و در دوازدهمین جلسه مورخ بیست و ششم شهریورماه سالجاری کمیسیون مقررات ‌و نظارت مؤسسات اعتباری بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مصوب شد. 

سرفصل حسابهای دفتر کل جدید مورد نیاز برای انجام عملیات حسابداری تسهیلات اعطایی در قالب عقود فوق‌الذکر، پیش‌تر طی بخشنامه‌های شماره 141630/91 و 141033/91 مورخ 28/5/1391 اداره نظارت بر موقعیت مالی بانکها و مؤسسات اعتباری این بانک ابلاغ شده است. 

استصناع

استصناع عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین در مقابل مبلغی معین، متعهد به ساخت (تولید، تبدیل و تغییر) اموال منقول و غیرمنقول، مادی و غیرمادی با مشخصات مورد تقاضا و تحویل آن در دوره زمانی معین به طرف دیگر می شود.

بانکها می توانند به منظور گسترش بخشهای تولیدی از قبیل صنعت و معدن، مسکن و کشاورزی، تسهیلات لازم را به مشتریان در قالب عقد استصناع اعطا کنند. بانکها ساخت موضوع استصناع را در قالب قرارداد استصناع دیگری به سازنده واگذار می کنند.

اموال موضوع عقد استصناع نباید ساخته شده باشد و باید دارای مشخصات مورد تقاضا و برخوردار از استانداردهای قابل قبول در کشور بوده و ویژگی های آن از قبیل اندازه، حجم، کیفیت، کمیت و غیره به طور صریح در عقد ذکر شود.

در عقد استصناع مبلغ و نحوه پرداخت آن باید معلوم و مشخص باشد.

خرید دین

خرید دین قراردادی است که به موجب آن شخص ثالثی دین مدت دار بدهکار را به کمتر از مبلغ اسمی آن به صورت نقدی از داین خریداری می کند. بانکها می توانند به منظور ایجاد تسهیلات لازم برای تمامی بخشهای اقتصادی، دیون موضوع اسناد و اوراق تجاری مدت دار متقاضیان را خریداری کنند.

اسناد و اوراق تجاری به آن دسته از اسناد و اوراق بهادار اطلاق می شود که مفاد آن حاکی از طلب حقیقی متقاضی باشد.

بانکها مکلفند قبل از خرید دین موضوع اسناد و اوراق تجاری، از حقیقی بودن دین و نقدشوندگی آن در سر رسید اطمینان حاصل کنند. دستورالعمل اجرایی عقود استصناع، مرابحه و خرید دین در چارچوب قوانین و مقررات توسط بانک مرکزی تهیه و به تصویب شورای پول و اعتبار خواهد رسید.

برگرفته: سیروس انلاین