مالكيت مالكين واحدهاي ساختمان از زمين
نويسنده: پيمان حاج محمودعطار
هر ساختماني روي يك زمين بنا مي شود كه در ادبيات حقوقي به آن عرصه مي گويند. به عبارت ساده تر نخست بايد يك زمين خالي را براي احداث ساختمان آماده داشته باشيم و سپس روي آن زمين احداث بنا كنيم. بنايي هم كه روي آن عرصه ساخته مي شود اعياني گويند.
هر زميني داراي مالك است اعم از اينكه مالك اين زمين شخص حقيقي يا حقوقي، خصوصي يا دولتي، تعاوني يا وقفي باشد. به هرحال يك نفر مالك اين زمين است.
وقتي كه روي اين زمين ساختماني داراي چند واحد احداث مي كنيم هر يك از مالكين واحدهاي احداثي به ميزان سهم مالكانه خود در ساختمان، از زمين نيز سهم مالكانه مي برند.
چگونگي مالكيت مالكين واحدهاي ساختمان از زمين در قانون ايران: در اين باره ماده 10 قانون تملك آپارتمان ها به زيبايي موضوع را تشريح كرده است:
ماده 10 - هر كس آپارتماني را خريداري مي نمايد به نسبت مساحت قسمت اختصاصي خريداري خود در زميني كه ساختمان روي آن بنا شده يا اختصاص به ساختمان دارد مشاعا سهيم مي شود مگر آنكه مالكيت زمين مزبور به علت وقف يا خالصه بودن يا علل ديگر متعلق به غير باشد كه در اين صورت بايد اجور آن را به همان نسبت بپردازد.
مخارج مربوط به محافظت ملك و جلوگيري از انهدام و اداره و استفاده از اموال و قسمت هاي مشترك و بطور كلي مخارجي كه جنبه مشترك دارد يا به علت طبع ساختمان يا تاسيسات آن اقتضا دارد يكجا انجام شود نيز بايد به تناسب حصه هر مالك به ترتيبي كه در آيين نامه ذكر خواهد شد پرداخت شود هر چند آن مالك از استفاده از آنچه كه مخارج براي آن است صرفنظر نمايد.